Kkren
senn n irgazen, idjen d "eccumir " qqaren as
Azgen, wenn nnidên d amghar qqaren as Amghar. Azgen iàlem
yelli-s am tziri, Amghar iàlem mmi-s d unjir qbala.
Ikk
iymu mmi-s n umghar, ixes ad ircel (se marier); iffegh ittmunnûd
(se balader). Immuter (voir) yelli-s n uzgen. Tengh-i s tfawt
nnes. Issiwel d baba-s f yelli-s n uzgen ammen (pour) a tt
yawey (épouser). Inna-yas baba-s:
-
" Manec! Necni (nous) d imgharen ad nawey yelli-s
n uzgzn? ".
Ikker
mmi-s ittmenzegh (bougonner):
-
" Nettc (moi) xsegh day ten, nigh ul rettclegh (se
marier) ".
Iffegh
umghar l uzgen irza (chercher) yelli-s. Inna-yas uzgen:
-
" Manec! Mmi-s n umghar ad yawey yelli-s n eccumir! ".
Irru
xef-s umghar:
-
" Necni nexes-it ".
Kkren
reclen. Yelli-s n uzgen temmuter at tiddart n urgaz nnes tetten
(mangent) day (uniquement) tahrirt iwa tessusem attâs n wussan.
Idjen
n umullu (une fois), iwdên gher-s, baba-s d yemma-s, ufen
taqbuct (marmite) taqerdâlt (géante) tetcur s thrirt. Ul (ne)
nnin cra (quelque chose). Azgen inna jar as d yiman nnes:
-
" Matta yass-u (quel jour!) ". Yelli-s
tessen, tessusem.
Zêwan
wussan usen dd wussan. Imgharen iwdên l uzgen; ufen ten tetten
amensi manec aykk iyyu§ Tcen zêwan.
Tikkelt
(une fois) nnidên, yiwêd uzgen d tmettût nnes l yelli tsen,
ufen dex (encore) tahrirt. Issiwel uzgen:
-
" Matta yass-u! Cra-d (chaque) mi dd nus, nettaf
tahrirt ". Tenna yelli-s:
-
" Mar day ass-u? Ac si da lligh, tahrirt tahrirt! ".
Idjen
n wass, izru uzgen ameddukel nnes. Inna yas:
-
" Yelli, tella tiwey mmi-s n umghar! "
Irru xef-s umeddukel nnes:
-
" Iwa, tudâ d yiwdan ghaya! (bien) " Issiwel
uzgen:
-
" Awdi manis! Llan ccetcan as day tahrirt! "
Inna yas umeddukel nnes:
-
" Awd may xef iyyu anect-en aykk qarîden (argent)!
Texsed ad igherres (égorger) cra-d (chaque) ass ukk ufric
(mouton)! Ini-yas a gher c immunsew! ".
Yuss
dd gher-s udêggwal nnes. Iyy as amensi s waren (farine)d " lekrafes "
(persil). Itcu, ittês (dormir).
Ikker
uzgen d umeddukel nnes ghzen (creuser) tamdêlt (tombe). Isin-t,
kksen as asrêd (vêtements) nnes. Yren-t i temdêlt. Idjen n
ufûh, ikker dd sikk itês (someil). Issiwel agid-s umeddukel
n uzgen:
-
" Mani tellid? ". Iggwed umghar. Isteftef
(tâter) yaf iman nnes i temdêlt; iqqim ittewrrafay (frissonner).
Inna-yas umeddukel n uzgen:
-
" Nettc d Menkur metta (si) txesrrmed (radoter)
xef-s a cekk utegh s teghrit (bâton) al mi temmutred (voir)
itren ukk ass! ". Inna-yas umghar:
-
" Wah (oui) ". Issten-i (il l’a interrogé):
"-
" Tugh tettzâllid? Tugh tettitced (donner) i wikk
ul neàlim (avoir)? Tugh ttetted (manger) maykk icnen (ce qui
est bien)? ". Inna-yas umghar:
-
" Ul (ne) zzûllegh, ul ucigh i wikk (celui) ul neàlim,
ul tcigh maykk icnen, nettc, tugh tettegh day tahrirt ".
Izehher
di-s umeddukel n uzgen:
-
" Sad tdewled l tudert (vie), tezzâlled, tetced
maykk icnen, tuced ikk mellâz (les affamés). Atan ul tett
(manger) tahrirt! " Itmer as (il lui a promis) ad
iyy (faire) mayd as inna.
Ssufghen-t
si temdêlt ikk îd (nuit). Zzaren-t l tiddart nnes. Ssiwlen
d uyen n at tiddart. Ffghen a gher sen mmuneswen (dîner).
Amghar, yiwêd l tiddart nnes yuf (trouver) wikk itla, iffegh.
Yiwêd l idêwlan nnes. Isqubeqb asen. Rzêmen as, nnan as:
-
" Maneswen cekk (qui es-tu)?
-
" Nettc d amghar! " Ay-d asen inna. Dsên
(rire) xef-s:
-
" Amghar! Ayu (ça fait) wahli (longtemps) sikk immut!
Afey ad turared (jouer)! Dej anagh ad netc (manger) tahrirt
nnegh! Ttêf abrid nnec (suis ton chemin) ay imetter (mendiant)! "
Iqqim iqqar asen umghar:
-
" Ul zekkat (crier) tahrirt! Rzêmt i-dd ukan! Nettc
d amghar! ".
Rzêmen
as. Inna-yasen qa (tout) maykk immuter (voir). Ikk issusem
(se taire) ucen as taghellust (un bol) n tehrirt. Ikker irwel
(fuir) al izekka:
-
" Tellam texsem ad iyi terrem (rendre) l tmedlin
(les cimetières)! Kkert gherset ukk ufricen, tcenfem (griller)
aysum! Ul beddert (évoquer) tahrirt! Sukk ass-u day ufricen
d maykk icnen! ".
Iwa
ghersen ukk ufric cenfen aysum nnes. Idwel dd umghar itett
maykk icnen (ce qui est bon).
Raconté
par Mou Fejja.
Transcrit
par Faya u Beghdad (Figuig)
Revue Tifawt N:11